Alles is in heel korte tijd anders. Daar moeten we mee zien te dealen. Dat is niet gemakkelijk. Daarom hebben tien sportpsychologeneen mentale trainingsprogramma gemaakt voor jonge voetballers. Ik wil alle voetbaltrainers en ouders vragen dit aan hen te geven. Het is mooi vermaak en een aanvulling voor het fysieke schema. Je geeft spelers de kans hun voetbalbrein te blijven trainen.
Op verjaardagen wordt er altijd over jouw voetbaltalent gesproken. Jij bent die jongen of meisje die speelt bij een BVO (Betaald Voetbal Organisatie). Je vader en moeder grijnzen trots: “Van ons hoeft hij het niet hoor, hij wil het zelf zo graag.” Nu zit je thuis en maak je hun af en toe gek met jouw activiteiten: “Pas op met die bal voor de glazen tafel, ga anders maar naar het park,” hoor ik je moeder zeggen. Je zusje scheldt, omdat ze op het toilet zonder wc-papier zit, want jij probeert de pleerol-challenge hooghouden te verbeteren. Je school vindt dat jij je om half negen digitaal moet melden, terwijl jij denkt: ‘Ik kan toch uitslapen………..’
Inkoppen: De Online Voetbal Brein Training
De situatie is een ‘drieletterwoord die met een k’ begint. Daar kunnen wij als sportpsychologen weinig aan veranderen. We kunnen je wel helpen de tijd thuis voor je sport zo zinvol en aangenaam mogelijk te maken. Ik heb een rondje NL gemaakt van Excelsior naar ADO Den Haag, SC Heerenveen via FC Twente naar VVV Venlo. We hebben uiteindelijk met tien sportpsychologen tien mentale trainingen gemaakt die we je nu als digitale trainingsmap gratis aan willen bieden. Van jou vragen we je belevingen met ons te delen.
Je kunt iedere week een nieuw trainingsonderdeel van ‘Inkoppen’ doen. Het mooiste is als je elke dag een kwartier mentaal traint.
Waarom?
Alleen maar thuis zitten zijn sporters niet gewend. De druk in het gezin gaat omhoog, doordat iedereen de hele dag op elkaars lip zit. Dat geeft unieke mooie momenten in de dingen die je samen doet. Zo zit je ineens met z’n allen te ‘Mens erger je nieten’ en laat je samen de hond uit. Het geeft ook stress doordat er nog steeds van alles moet vanuit werk, school en sport en je elkaar ook in de weg gaat zitten. De online training ‘Inkoppen’ is dus ook niet bedoeld als extra belasting wat er bovenop moet. Het doel is dat de spelers mentale vaardigheden leren, die hen helpen om te gaan met situaties die niet leuk zijn.
Actie
‘Je bent meer dan alleen een voetballer’. Het is een zin die ik vaak uitspreek naar spelers op het veld. Als je alleen voetballer bent, wat blijft er nu dan thuis van je over? Misschien zit je te kijken op sociale media naar alle prachtige filmpjes van anderen en wat doe jij…….?
Alle voetbalclubs proberen hun spelers op hun eigen manier te activeren. Alleen voert ‘eigen verantwoording’ en ‘relatie met ouders’ nu de boventoon. Er zijn spelers die altijd zelfstandig hard werken en nu ook wel manieren vinden dat te doen. Een grotere groep moet meer achter hun gat aangezeten worden, alleen dat werkt bij mentale training eerder averechts. Pak daarom een relaxed moment wanneer je het introduceert. Laat de speler zelf een oefening uitzoeken om te starten. Hieronder lees je hoe.
Tips voor trainers
Je kunt ‘Inkoppen’ in z’n geheel aanbieden aan de spelers, maar geef ze er deelstappen bij: Week 1 doe GAS en REM;
Vraag hun beleving na, bijvoorbeeld ‘Wie is er een Gasser of Remmer’ / ‘Hoe is de verdeling in ons team?’ en ‘Hoe zie je dat terug op het veld?’ of ‘Heb je een doel voor deze week?’ en (aan einde van de week) hielp dat? Heb je de visualisatie-oefening gedaan? Hoe vond je dat dit ging (cijfer 0-10)?
Accepteer dat niet iedereen flitsende filmpjes zal sturen, maar moedig ze wel aan belevingen met elkaar te delen, zodat ze elkaar stimuleren.
Tips voor de ouders
Geef de kinderen ruimte zich te vervelen en boos te zijn of somber te voelen, wat dat is logisch gezien de situatie;
Maak afspraken die passen bij je kind over leren, gamen, trainen;
Benoem de vergelijking met sport. Wanneer is sport bijvoorbeeld echt niet leuk: ‘Als je uit de selectie geknikkerd wordt’, ’12-0 verliezen bij Ajax’, ‘5 min speeltijd krijgen…’ –> De sterkste sporters zetten door en steken energie in dat wat zij zelf in de hand hebben bijvoorbeeld: ‘hard werken’, ’techniek verbeteren’. Vraag je kind: ‘Wat kan jij nu doen als sterke sporter. Waar steek jij je energie in?’
De online training geeft voetballers de mogelijkheid uit te zoeken wie ze zijn en leert ze een aantal vaardigheden daar het beste uit te halen.
Karateka Tatyana Izelaar gaat als stagiair Toegepaste Psychologie het team van Flow Mentale Training versterken. Net als voor haar sport is Tatyana zeer gemotiveerd veel te leren en het beste te leveren. Tatyana wil haar kennis en ervaring over topsport en psychologie delen via ons blog en bij mentale trainingen. Tatyana gaat voor een Olympisch ticket, waar in 2020 karate voor het eerst op het programma staat.
Mijn naam is Tatyana Izelaar (19). Ik ben studente Toegepaste Psychologie aan de Hogeschool Leiden en Topsporter Karate. In 2017 ben ik in de top 5 van de wereld geeïndigt op het WK in Tenerife. Dit jaar heb ik de Zilveren plak op de World Cup in Umag gewonnen waardoor ik mij gekwalificeerd heb voor het WK 2019 in Santiago, Chili. Ik ben erg geïnteresseerd in Sportpsychologie en mentale training. Ik vind persoonlijke ontwikkeling belangrijk. Begin September zal ik starten als stagaire bij Daniëlle waar ik veel ervaring en kennis hoop op te doen, en dus erg naar uitkijk.
Tatyana’s kwaliteiten zijn: Punctueel, gedisciplineerd, gedreven, leergierig, flexibel en sociaal.
MARATHON-SPECIAL. Waarom doen we dat ook alweer, een marathon lopen? Sportpsycholoog en marathonloper Daniëlle van der Klein-Driesen over motivatie, het omarmen van pijn en de tafel van zes.
Wie komend weekend onderweg is op de NN Marathon Rotterdam heeft grote kans hem tegen te komen: de Man met de Hamer. Hij is berucht, sowieso onaardig en bijna altijd genadeloos. Bij de ene hardloper (m/v) meldt hij zich al na een kilometer of 27, bij een ander na 35 kilometer. Tenminste, als hij komt. Alles doet zeer, je hebt honger en dorst. Stoppen, dat is wat je lijf eigenlijk wil bij de confrontatie met de Man met de Hamer. Was getekend: Daniëlle van der Klein-Driesen, sportpsycholoog te Rotterdam, schrijver van het boek Gas en Rem in de sport én ervaringsdeskundige.
Pijn
Als de pijn er niet zou zijn, is een marathon toch niet meer speciaal?
Van der Klein-Driesen liep elf marathons, waarvan drie keer in haar eigen stad. De sportpsycholoog – lid van Loopgroep 010 Oost – heeft een praktijk in Rotterdam Prinsenland en begeleidt topsporters, talenten, coaches en sportouders. Atleten, maar bijvoorbeeld ook tennissers en voetballers.
Haar stelling: op de marathon is pijn vaak onvermijdelijk. Het is de kunst om op een goede manier met de pijn om te gaan. ,,Wees eerlijk: als die pijn er niet zou zijn, is een marathon toch helemaal niet speciaal om te lopen? Accepteer die pijn, schrik er niet van, probeer je gedachten te verleggen, knok en ga door. Je kunt op je techniek letten of je ritme. Hierdoor ga je als vanzelf beter lopen.’’
En in de categorie ‘denk jezelf sterk’: wilskracht kun je uit de gekste dingen halen. ,,Even met iets anders in je hoofd bezig zijn, zoals de tafel van zes opzeggen of een liedje neuriën werkt ook. Iedereen heeft zijn of haar manier. Anderen zoeken juist interactie met publiek, en willen zoveel mogelijk high fives. Omdat jij met die pijn kunt omgaan, haal jij juist die finish en krijg je een dikke medaille om je nek. En je buurman niet, om maar iemand te noemen.’’
Het lopen van een marathon – inclusief de voorbereiding – is voor velen een stressvolle exercitie. Gedoe ook, vooraf al, ook qua logistiek. Maar de echte marathonstress begint in het startvak. Kijk maar eens goed om je heen: overal strakke koppies, mannen en vrouwen die nerveus heen en weer bewegen en springen of ineens veel te snel gaan praten. Een goede manier om zelf rustig te worden? Doe ademhalingsoefeningen, zegt Van der Klein-Driesen. ,,Ademhalingsoefeningen zijn altijd en voor iedereen zinvol. Door rustig te ademen neem je meer zuurstof op. Je zet de rem als het ware even aan, het zorgt voor rust in het lichaam, je bent even in het hier en nu. Daarna neem je nog even in korte stappen je plan door: zo ga jij het doen.’’
Waan je een toploper en ga rechtop lopen: denk dat al die mensen speciaal voor jou zijn gekomen
Kippenvel
Wie opziet tegen de spanning, doet er volgens de sportpsycholoog goed aan om zich hier thuis op voor te bereiden. Inleven dus. ,,Op YouTube zijn genoeg filmpjes te vinden van het drukke startvak op de Coolsingel of voor de Erasmusbrug. Handig voor mensen die voor het eerst een marathon gaan lopen. Bekijk zo’n filmpje en probeer je in te leven, schat in wat het met je doet wanneer jíj daar staat. Check van tevoren waar je je trainingsjasje kunt ophangen en waar de toiletten zijn. In Rotterdam zijn voldoende toiletten.’’
Als Lee Towers You’ll never walk alone inzet, geeft dat energie, kippenvel. Probeer ervan te genieten, adviseert Van der Klein-Driesen. Die eerste 10, 15 kilometer zijn dan ook meestal voorbij voordat je het weet. Grootste gevaar is dat je je gek laat maken omdat het zo lekker gaat. Niet doen dus, blijf bij je plan.
Wandelen is killing
De marathon begint natuurlijk pas echt wanneer je ongeveer op de helft bent, dus na een kilometer of 21. Van der Klein-Driesen: ,,Drink op tijd, eet op tijd. Ook dat is een kwestie van voorbereiding hè? Bedenk van tevoren wanneer je een gelletje neemt, maar ook hoe je een bekertje pakt en hoe je drinkt. Ga je stoppen of blijf je lopen? Ik adviseer iedereen te blijven lopen. De verleiding te gaan wandelen is groot als je moe bent. Blijf hardlopen, kies desnoods voor dribbelen. Wandelen is killing voor je eindtijd, weet ik uit ervaring.’’
Wel adviseert de sportpsycholoog om een plan B te hebben. Wat als het harder waait dan voorspeld? Wat als het kouder – of juist warmer – is dan vooraf gedacht? Wat als je simpelweg geen goede dag hebt, qua vorm? Je einddoel bijstellen, raadt Van der Klein-Driesen aan. ,,Ik snap het heus als je niet wilt bijstellen. Zelf had ik eens keihard getraind om binnen de 3.30 uur te finishen, het werd 3.31. Ik baalde. Maar als ik eerlijk ben, is 3.31 toch ook een prachtige tijd?’
Feest
Terug naar de Man met de Hamer. Stel, je zit er na 35 kilometer finaal doorheen. Wat dan? Visualiseer, probeer je een volle Coolsingel voor de geest te halen. ,,En weet dat je bij 35 kilometer bijna in Crooswijk bent, waar het altijd één groot feest is. Heb je het echt moeilijk, waan je dan een toploper. Ga rechtop lopen en denk dat al die mensen speciaal voor jou gekomen zijn. Echt, het helpt, dat weet ik uit eigen ervaring.’’
Nog een tip voor wie na 37 kilometer niet meer kan: haal kracht uit eenvoudige sommen. Bedenk dat je nog maar 5 kilometer hoeft te rennen. Maar 5 kilometer! ,,Dat is een rondje om de Kralingse Plas, niet meer. Peanuts dus, in verhouding met al die kilometers die je al gemaakt hebt’’, lacht Van der Klein-Driesen. Natuurlijk zijn er mensen die zeggen: oké, ik stap uit. Volgend jaar is er weer een marathon. Nieuwe ronde, nieuwe kansen. De sportpsycholoog denkt daar zelf anders over: de pijn die je voelt op de marathon is tijdelijk, de pijn van uitstappen duurt veel langer. ,,Ik pas liever mijn tempo aan dan dat ik uitstap.’’
De laatste 2 kilometer gaan als vanzelf. Je wordt hoe dan ook gedragen door het publiek, weet de Rotterdamse sportpsycholoog. En de Man met de Hamer is op dat moment ongetwijfeld een andere loper aan het lastigvallen…
Feyenoord is zijn seizoen niet goed begonnen. Eerst werd weliswaar de Johan Cruijffschaal nog gewonnen, maar daarna volgden twee beschamende nederlagen tegen AS Trencin (4-0) en De Graafschap (2-0). Sportpsycholoog en Feyenoord-supporter Daniëlle van der Klein-Driesen denkt dat het aan het mentale aspect ligt.
“Je ziet bijvoorbeeld tegen De Graafschap dat ze denken: dat is een ploeg waar we wel van kunnen winnen”, zegt van der Klein in het radioprogramma wakker@rijnmond.nl. “Het lukte niet en dan zie je al snel de frustratie ontstaan. Ze krijgen een aantal mooie kansen en als ze die erin schieten dan verloopt zo’n wedstrijd heel anders. Dan wordt de mindset van een team ook heel anders.”
Meer mentale training
“Je ziet nu te veel gas, je ziet te veel frustratie ontstaan. Dan zie je dat je rationele brein niet meer werkt. Dat je eigenlijk puur op emotie reageert. Je brein heeft normaal een plan, maar als je puur op emotie reageert, ben je alleen bezig met afleiding. Dat is dan de scheidsrechter of andere frustraties, en dan krijg je fout op fout. Ze zouden daar wekelijks of misschien wel dagelijks op moeten trainen. In het voetbal wordt de sportpsychologie wel erkend, maar structureel erop trainen, dat doet geen enkele ploeg. Dat je elke training op het veld iets verwerkt waar je leert je aandacht te richten, leert samenwerken, wat je roept naar elkaar als het goed gaat en hoe je je herpakt. Ze weten per linie nu niet hoe ze zich kunnen resetten op zo’n moment.”
Psycholoog op de bank
“Op hoog niveau heeft iedereen de juiste broodjes gegeten en goed getraind, maar op het mentale stuk trainen ze anders. Wat je nooit ziet is een sportpsycholoog op het veld, ook niet bij het Nederlands Elftal. Terwijl die eigenlijk naast de fysiotherapeut zou moeten zitten. Die kijkt dan op een andere manier naar voetbal.”
Als je individueel heel goed kan voetballen en je hebt er 11 zo in je elftal wil dat nog niet zeggen dat je kampioen wordt. Als de klik of de samenwerking er niet is gaat het niets worden. Daarnaast denk ik dat een goed gesprek met de heren voetballers niet eens zo verkeerd zou zijn. Even die koppies leeg maken en zorgen dat ze allemaal met beide benen op de grond blijven. Hoe goed je ook bent.
Is in mijn ogen ook het probleem bij Feyenoord. Individueel kunnen ze allemaal best een aardig balletje trappen maar ontbreekt aan mentaliteit om ten koste van alles een wedstrijd te willen winnen. Hiermee heb je het kampioensschap gehaald en ook de UEFA Cup in 2002 mee gewonnen. Waren individueel niet de beste spelers maar op mentaliteit hebben ze die prijs gepakt.
Beste psychologie is deze gast opsluiten in een inrichting met een dwangbuis!
Iedere debiel weet toch ook wel dat het aan kwaliteit schort?
Onder hypnose laten voetbalen?
Een psycholoog? Nee er is gewoon geen kwaliteit. En dat is al lang zo maar ja we zullen het ermee moeten doen.???
Als je individueel heel goed kan voetballen en je hebt er 11 zo in je elftal wil dat nog niet zeggen dat je kampioen wordt. Als de klik of de samenwerking er niet is gaat het niets worden. Daarnaast denk ik dat een goed gesprek met de heren voetballers niet eens zo verkeerd zou zijn. Even die koppies leeg maken en zorgen dat ze allemaal met beide benen op de grond blijven. Hoe goed je ook bent.
Ik zou sommige supporters ook een wekelijks bezoekje aan een psycholoog willen adviseren.
En dan? Praten over pseudo wetenschap?
Is in mijn ogen ook het probleem bij Feyenoord. Individueel kunnen ze allemaal best een aardig balletje trappen maar ontbreekt aan mentaliteit om ten koste van alles een wedstrijd te willen winnen. Hiermee heb je het kampioensschap gehaald en ook de UEFA Cup in 2002 mee gewonnen. Waren individueel niet de beste spelers maar op mentaliteit hebben ze die prijs gepakt.
Misschien ook is op de spelhervatting trainen? Zie Engeland op het wk, maar dat zal wel teveel gevraagd zijn voor die paar ton salaris…
Dus de bankjes in de dugout zijn te klein.
Dagelijks ergens op trainen gaat niet werken wanneer er na elke wanprestatie automatisch een vrije dag volgt.
Ik dacht dat ze tijdens de scouting ook letten op de mentaliteit de laatste jaren. Ik blijf erbij dat het grotendeels aan de technische staf ligt.
Welke scouting?
Daarom is de mentaliteit zo slecht…
Aha. Zo zo. Nou….
Ook eens oefenen op kopduels winnen. Als je dan wint ook nog naar de goede kleur spelen