12 maart 2023 | Veilig en plezierig topsportklimaat
De kopstukken van televisie- en topsportland verliezen één voor één hun heldenstatus. Onderzoeken, commissies… Er zullen weer een hoop papieren tijgers gemaakt worden, dit mag nooit meer gebeuren. Het goede van alle discussies is, dat het aanzet tot nadenken: wat doe ik, wat doet de ander, wat doen we samen? Dat deed ik ook en ik kwam erachter, dat er in mijn geschiedenis meerdere situaties zijn, die de wenkbrauwen doen fronsen. Tegelijkertijd houd ik van praktische oplossingen die direct effect hebben. Het geluid van de koekoek van Vandaag Inside ter voorkoming van wangedrag.
Koekoek
Je kunt het grijze gebied testen door de vraag: ‘Zou ik willen dat mijn dochter of zoon dit overkomt?’ Als het antwoord ‘nee’ is, laat het.
.
Met de het geluid van de koekoek kunnen we een grijs gebied zichtbaar maken: wat kan wel en wat niet? Wanneer een verslaggever zich afvraagt ‘kan ik een vrouw een hoer noemen?’ Nee dus!
De koekoek kan als direct ‘lik op stuk beleid’ werken, voor een optimaal effect moet iedere Nederlander dit doen. Zodra er iets gebeurt waarvan je denkt; ‘dit kan echt niet’, roep je hard koekoek of het zou nog mooier zijn, wanneer er een klein apparaatje komt voor in je tas, die hard dit geluid maakt.
Mijn eigen koekoek
Als buitensportinstructeur gaf ik mountainbike instructie voor een bedrijfsuitje in de Ardennen. Eén van de mannen vond het een goed idee zijn kroonjuwelen op het zadel te leggen, KOEKOEK.
Toen ik bij een kanobivak in de Ardeche de bosjes indook om te gaan plassen, ging een meneer op een meter afstand met zijn leuter spelen, KOEKOEK.
Op de camping dook er een beschonken deelnemer ongevraagd mijn tentje in en zei: ‘Ik ga bij de reisleider slapen’, KOEKOEK.
Oudjaar 00.00 uur duwde een collega skileraar zijn Tsjechische tong ongevraagd naar binnen, KOEKOEK.
Op de sammelplatz negen uur in de ochtend fluistert een oudere skileraar in mijn oor: ‘Oh Daniela, du machst mir heiss’, KOEKOEK.
Als sportpsycholoog had ik een afspraak met iemand met een hoge functie binnen een grote topsportkoepel om te spreken over een veilig en plezierig topsportklimaat. Hij was een half uur te laat en zijn eerste zin was: ‘Normaal praat ik niet met mensen zoals jij’, KOEKOEK……
Gradatie
Niet iedere koekoek is even heftig. Daarom moet het volume en de frequentie van de koekoek verschillen.
Iemand stuurt zijn sneue slurfje via Whats app, jij stuurt het geluid van de koekoek gemengd met de schaterlach van René van der Gijp.
Of een berichtje waarbij Bas Hoeflaak zijn lied zingt: ‘Ga jij maar lekker spelen met je fluit’.
Neukverhalen in de auto, jij laat een harde herhalende koekoek horen totdat hij stopt.
Als je het meldt en diegene lacht het weg, KOEKOEK.
Wanneer je naar een vertrouwensmeldpunt gaat en de mevrouw bij wie je dat doet blijkt getrouwd met de man over wie het gaat, KOEKOEK.
Een trainer die zijn sporter ‘vies vet varken’ noemt krijgt een hele harde langdurige tinnitus KOEKOEK, net zo lang tot hij niet meer de zaal in wil.
Een trainer die een hele dag zwijgt omdat zijn sporter verloren heeft, KOEKOEK.
Een trainer die tegen een vijftienjarig meisje een opmerking maakt over haar tennistopje, KOEKOEK.
Als kind dertig uur moeten trainen, ouders KOEKOEK
Een alarmerende koekoek voor de omstanders, zodat zij niet langer wegkijken.
Machtsverschil
De koekoek werkt als een katalysator waardoor het rationele brein weer ingeschakeld wordt. Je rationele brein wordt ook wel je REM genoemd waardoor een persoon logisch kan blijven redeneren: is datgene wat ik doe wel zo slim en welk effect heb ik op de ander, misschien moet ik het laten?
Of er een koekoek ontstaat hangt af van de situatie en van de persoon wat betreft: positie, intelligentie, invoelend vermogen en humor.
Uiteraard is het raar je zakie op je fietszadel te leggen, maar mijn collega Roos en ik hadden de regie. Wij gingen volkomen stoïcijns door met onze uitleg over de versnellingen van de fiets, de groep luisterde en de man werd ongemakkelijk en stopte uit zichzelf alles weer terug op de plek waar het hoort: in zijn broek. Roos en ik hebben daar later enorm om gelachen.
Wanneer er gelijkwaardigheid is in intelligentie en humor, bijvoorbeeld bij goede vrienden dan kan er meer. Maar dan durf je ook meer terug te zeggen.
Bij machtsverschil, zoals bij: jury-deelnemer, werkgever-werknemer, begeleider-stagiair, docent-leerling, volwassene-kind ligt het anders. Bij professioneel gedrag en vertrouwen hoort geen koekoek te ontstaan. Doe gewoon je werk en gebruik de normale fatsoensnormen. En als het het je gebeurt spreek het hardop uit.
Wanneer de ander doorkrijgt dat zijn gedrag koekoek is, geef je hem of haar de kans hiermee te stoppen.
De KOEKOEK geeft mensen wiens morele kompas onvoldoende werkt een duidelijk signaal.
Flow Mentale Training traint sporters, coaches en ouders van talent t/m Olympisch niveau. Met de multimediale methodiek Sport in Perspectief voor een veilig en plezierig (top)sportklimaat won Flow in 2019 en 2021 de Nationale Sportinnovator Prijs.
3 februari 2023 | sportpsychologie
Myke van de Wiel van Team Flow is sport- en prestatiepsycholoog en doet samen met haar tweelingzus Anne op het hoogste niveau atletiek op het onderdeel Meerkamp. Myke weet wat focus op het behalen van sportieve doelen is. Bij belangrijke wedstrijdmomenten moet alles kloppen voor een optimale prestatie. Zenuwen, onzekerheid en angst gaan ongevraagd mee naar een toernooi. Ze versterken en verstoren presteren. Myke is open over haar eigen ervaringen, maar ook benieuwd naar belevingen van andere topsporters.
Voor Flow stelt Myke nieuwsgierige vragen en geeft mentale inzichten en adviezen. Deze maand sprak zij Olympisch bobsleeër Jelen Franjic.
Angst in de bobslee
De maand januari betekent hoogseizoen voor bobsleeërs. Mondiaal zijn de wedstrijden in volle gang en op dit moment vinden de wereldkampioenschappen in het Zwitserse St. Moritz plaats. Helaas geen deelname van de Nederlandse ploeg, omdat zij het zonder stuurpiloot Ivo de Bruin moeten doen. De Bruin zette vorig jaar na de Winterspelen een punt achter zijn carrière, waardoor TeamNL nu genoodzaakt is nieuwe stuurpiloten op te leiden. Hoewel de volgende Olympische Spelen pas over drie jaar zijn, staan die uit 2010 nog voor velen in het geheugen gegrift. Op deze Winterspelen besluit stuurpiloot Edwin van Calker een paar dagen voor de race af te zien van deelname met de viermansbob. De reden: angst om de bob niet onder controle te kunnen houden op de gevaarlijke baan in Vancouver.
We spraken Jelen Franjic, Olympisch bobsleeër. Jelen erkent dat deze gebeurtenis dertien jaar na dato nog steeds een groot onderwerp is in de Nederlandse bobsleewereld. Hij respecteert de keuze van Van Calker, maar had wellicht een ander besluit genomen.
Jelen zegt: “Bobslee is een harde wereld, maar op dit soort momenten moet je hard zijn. Ik ben ook vaak genoeg angstig in de bobslee gestapt, maar wanneer er veel geïnvesteerd is zou ik het op het grootste wereldtoneel niet laten afweten.”
Stalen zenuwen
Niet voor niets wordt het bobsleeën gezien als de Formule 1 onder de wintersporten. Bobsleeërs kunnen namelijk met 150 kilometer per uur door de baan vliegen, wat moet getuigen van stalen zenuwen. Het wereldrecord tikt zelfs een indrukwekkende 210 kilometer per uur aan. Angst is een natuurlijke waarschuwing van het brein om de sporter te behoeden voor gevaar. Bobsleeën is risicovol fysiek, maar ook mentaal. Sommige atleten kampen met klachten van migraine, overgevoeligheid voor licht en lawaai en zelfs zware depressies (Schneider, 2020).
Angst en arousal
Angst is een emotie die iedereen wel eens ervaren heeft. De ademhaling versnelt, het hart gaat sneller kloppen, de spieren spannen zich aan en de bloeddruk gaat omhoog. Om optimale sportprestaties te leveren is een optimaal arousal niveau van belang. Hierbij is iemand alert en komt er een flinke dosis adrenaline vrij. Als sporters te veel arousal ervaren ontstaat er angst en stress, en bij te weinig ontstaat er verveling of weinig motivatie. De Inverted-U theory legt uit dat prestaties optimaal zijn wanneer de arousal op een gemiddeld niveau is (Arent & Landers, 2013). Toch moet hier ook een kanttekening bij gemaakt worden en zal het optimale arousal niveau niet bij elke sporter en sport hetzelfde zijn. Iedereen presteert namelijk het beste bij zijn of haar Individuele Zone van Optimal Functioning (IZOF) (Hanin, 2007). Daarnaast zullen sporten waarbij veel adrenaline is, zoals het bobsleeën, beter presteren wanneer het arousal niveau gemiddeld tot hoog is.
Mentale training
Angst komt vaak voor bij sporten waaraan grote risico’s verbonden zijn. De vraag is dan ook of de angst die Edwin van Calker ervaarde getraind had kunnen worden. Onderzoek laat zien dat mentale training er wel degelijk voor kan zorgen dat sporters beter met hun angsten kunnen omgaan. Met ontspanningsoefeningen en bepaalde ademhalingstechnieken kunnen zij controle krijgen over hun angsten (Glass et al., 2019). Daarnaast is het van belang bij gevaarlijke sporten, zoals het bobsleeën, te weten dat je getraind bent en het kunt. Zolang je je maar concentreert op wat je doet, en bepaalde concentratieoefeningen kunnen daarbij helpen. Ook Jelen Franjic erkent dit en denkt dat ervaring een belangrijke factor is om goed met angsten om te gaan.
Jelen: “Bobslee is zowel fysiek als mentaal een zware sport, maar ervaring speelt een belangrijke rol. Hoe meer afdalingen je hebt gedaan, hoe beter je met deze angst om kan gaan”.
Eén ding is duidelijk: ook met veel ervaring heb je niet altijd invloed om de angst onder controle te houden. Maar met de juiste focus en mentale training kun je wel een heel eind komen. Het beste wat je kunt doen is vertrouwen op je eigen kunnen, weten dat je getraind bent en je te concentreren op de taak die je moet doen. En tenslotte:
Jelen Franjic: “Angst zal altijd blijven bij bepaalde banen, maar dat hoort nou eenmaal een beetje bij de sport”.
Hopelijk zien we hem over drie jaar dan ook gewoon op de Olympische Winterspelen staan.
Referentielijst
Arent, S. M., & Landers, D. M. (2013).
Arousal, Anxiety, and Performance: A Reexamination of the Inverted-I Hypothesis. Research Quaterly for Exercise and Sport, 74(4), 436-444. doi: 10.1080/02701367.2003.10609113
Carol, R. G., Spears, C. A., Perskaudas, R., & Kaufman, K. A. (2019). Mindful Sport Performance Enhancement: Randomized Controlled Trial of a Mental Training Program With Collegiate Athletes, Journal of Clinical Sport Psychology, 13(4), 609-628. doi: 10.1123/jcsp.2017-0044
Hanin, Y. L. (2007). Emotions and athletic performance: Individual zones of optimal functioning model. In D. Smith & M. Bar-Eli (Eds.), Essential readings in sport and exercise psychology, 55–73. Human Kinetics.
Schneider, C. (2020). Bobsleigh. Injury and Health Risk Management in Sports, 515-555. doi: 10.1007/978-3-662-60752-7_84
Foto’s via Jelen Franjic (IBSF)
12 mei 2022 | Atletiek, sportpsychologie
Team Flow is elke dag met mentaal bezig. Myke van de Wiel is stagiaire Sport en Prestatiepsychologie bij Flow en kan als meerkampster de theorie in de praktijk ervaren. Weten hoe het werkt, is nog anders dan het toepassen. Dat vergt structurele mentale training, die nu nog geen vast onderdeel is bij atletiek.
Myke deelt met ons haar mentale belevenissen over haar eerste meerkamp van het seizoen in Grosseto, Italië. Hiermee willen we laten zien hoe mentale processen werken en gedachten en gevoelens je op het verkeerde moment lastig vallen. Dat is herkenbaar voor iedere topsporter.
De meerkamp is naar mijn mening, zowel fysiek als mentaal, de zwaarste discipline binnen de atletiek.
Het moet
In twee dagen zeven onderdelen afwerken waarbij elke prestatie mee wordt genomen naar het volgende onderdeel, of deze nou goed of slecht is. Waarbij een atleet de tijd heeft om na te denken tussendoor. Daarnaast krijgt een meerkamper maar een paar kansen per jaar om zich te laten zien. De meeste atleten doen namelijk maar twee of drie meerkampen per jaar. Om het te vergelijken met bijvoorbeeld een sprinter: zij lopen wel twintig races per seizoen en hebben dus twintig keer de kans om een persoonlijk record of limiet te lopen. Alleen dat al, zorgt ervoor dat de meerkamp erg stressvol kan zijn, omdat er weinig kansen zijn om te laten zien wat je in huis hebt.
Pieken
Er wordt afgetrapt met de 100m horden en voor dit onderdeel ben ik áltijd zenuwachting, dat went nooit. Te voorzichtig tijdens de race, zorgde ervoor dat ik geen harde tijd liep. Dat is even flink balen, maar lang hierbij stilstaan lukt niet, want twintig minuten later staat het hoogspringen alweer op het programma. Ik probeer niet meer terug te denken aan de horden race en gelukkig spring ik daarna een goede hoogte waarna ik me mag klaarmaken voor het kogelstoten. Dit mislukt helemaal en ik stoot ruim een meter onder mijn PR waardoor ik veel punten verlies.
Ik heb geen zin meer, want naar mijn idee zit een topscore er al niet meer in.
Dan komt er ook nog bij dat ik voor het laatste onderdeel, de 200 meter, wind tegen heb en baan één heb geloot. Vlak voor de start probeer ik de knop om te zetten en loop ik nog een prima tijd. Dag één is voorbij en fysiek en mentaal is er inmiddels al best veel van me gevraagd. Terug naar het hotel en herstellen: goed eten, een ijsbad, masseren en op tijd het bed in.
Niet te veel meer bezig zijn met de eerste dag, maar blikken op vooruit en focus op dag twee.
Dag twee
De tweede dag begint met het verspringen. Een goed onderdeel van mij, maar dan moet ik nog wel geldig springen, want dat is de laatste tijd nogal een dingetje. Ik weet dat ik hier echt punten moet pakken, anders zit een goede score er niet meer in. De eerste poging is geldig, maar nog zeker niet de afstand die ik wil.
Ik neem iets meer risico en spring vervolgens twee keer ongeldig. Shit, daar gaat een topscore.
De eerste gedachte die ik daarna heb is, dat ik net zo goed deze meerkamp kan stoppen. Ik kan nog verre van een PR scoren en mentaal zit ik er doorheen, omdat elk onderdeel net niet lukt. Maar goed, meerkamp is meerkamp, en stoppen is natuurlijk geen optie. Mijzelf voor de zesde keer opladen voor een onderdeel lukt gelukkig goed en er komt nog een prima speerworp uit. Inmiddels is de batterij aardig leeg en staat de 800 meter nog op het programma als laatste onderdeel. Fysiek en mentaal het zwaarste onderdeel voor mij, maar waarschijnlijk voor iedere meerkamper. Het lichaam werkt bij dit afsluitende onderdeel niet meer mee, de zenuwen nemen vaak (bijna) de overhand en in dit geval wist ik dat ik nergens meer voor kon lopen.
Om toch nog een doel te stellen voor mezelf wil ik in ieder geval nog boven de 5700 punten wil scoren, want veel meer zit er niet meer in. Hiervoor moet ik 2:17.00 lopen.
Het wordt 2:17.45. 5696 punten en ruim 300 punten onder mijn PR. Niet wat ik gehoopt had.
Iedere meerkamper kent zo’n meerkamp. Eén onderdeel loopt net niet en vervolgens loopt elk ander onderdeel ook nét niet. Mentaal is zo’n weekend dan zwaar. Elk onderdeel probeer je jezelf mentaal bij elkaar te rapen, maar ergens is er ook een stemmetje in je achterhoofd die denkt dat het volgende onderdeel ook wel nét niet zal zijn. Gelukkig heb ik ondanks de tegenvallende prestaties wel kunnen genieten van weer een meerkamp in het buitenland en ga ik vol positieve moed op naar de volgende meerkamp: het NK atletiek eind juni. En dan lukt alles hopelijk nét wel
Meerkampster Myke van de Wiel versterkt Team Flow en koppelt fysiek met mentaal
15 maart 2022 | sportpsychologie
Wwil jij met ons de sport innoveren?
Jij:
- studeert bij voorkeur HBO/WO Bedrijfskunde of Sportmarketing & Management.
- hebt kennis van agile methoden (scrum).
- hebt zin om samen met onze businessmanager de groei van ‘Flow’ positief te laten verlopen.
- vindt het leuk om out-of-the-box te denken.
- bent analytisch, strategisch en durft initiatief te nemen.
- communiceert sterk en weet een band op te bouwen met Team Flow en de stakeholders.
- bent flexibel.
- bent een teamplayer, maar kan ook goed zelfstandig werken.
Wij:
- geven je professionele begeleiding.
- bieden je flexibele werktijden en werkplekken.
- laten je kennismaken met interessante partners in top- en breedtesport.
- geven je de vrijheid om je creativiteit de vrije loop te laten.
- heten je welkom in een gezellig en enthousiast team.
Flow Mentale Training
Flow Mentale Training is een snelgroeiend bedrijf. Onze missie is (top)sport veiliger en plezieriger te maken, door het trainen en opleiden van coaches, sporters en ouders op het gebied van pedagogiek, sportpsychologie en didactiek. Daarvoor hebben we twee methodes ontwikkeld: Sport in Perspectief en de GAS en REM Leerlijn. We geven actieve workshops en veldtrainingen. Er is een onlinetraining voor coaches KOP IN en twee boeken: GAS en REM in de Sport. Mentaal Sterk Coachen en Als je maar wint. Sportouders in perspectief. Voor meer informatie kun je gaan naar www.flowmentaletraining.nl en www.sportinperspectief.nl
Stagiair product owner
Als stagiair Productowner heb je diverse taken en verantwoordelijkheden. Je gaat een belangrijke rol spelen bij de bedrijfsvoering voor opschaling van de multimediale methode Sport in Perspectief. Je helpt ‘Flow’ backoffice-, management en businesstaken te organiseren, uit te voeren en te vergemakkelijken. Je werkt nauw samen met Team Flow en steunt hen met verbeteringen in organisatie en logistiek, door automatie- en standaardisering. Waarbij je nieuwe ideeën opsplitst, zodat het team ermee aan de slag kan. Je durft mee te denken en je uit te spreken hoe de roadmap eruit gaat zien en welke waarde dit voor de korte en de lange termijn kan toevoegen. Je bouwt relaties op met de sportaanbieders en consortiumpartners.
Durf jij dit avontuur met ons aan?
Stuur je CV, cijferlijst, periode van stage en een korte motivatiebrief zo snel mogelijk naar info@flowmentaletraining.nl. Daniëlle van der Klein-Driesen (SPORTPSYCHOLOOG VSPN®, docent sportpsychologie VSPN, orthopedagoog, CEO Flow Mentale Training) neemt dan contact met je op. Als je nog vragen hebt, kun je deze ook het beste stellen via dit mailadres.
23 februari 2022 | Atletiek
Mijn naam is Myke van de Wiel en ik ben 24 jaar oud. Ik ben opgegroeid in het gezellige Breda, maar inmiddels woon ik alweer vijf jaar in Rotterdam. Al vanaf jongs af aan ben ik altijd druk bezig geweest met sporten en tot mijn 17e heb ik tennis en atletiek gecombineerd. Daarna heb ik voor atletiek gekozen (meerkamp) en ben ik nu nog altijd zes dagen per week op de atletiekbaan te vinden. Mijn mooiste prestaties tot nu toe zijn: Nederlands Kampioen Meerkamp outdoor (2018 & 2021), Nederlands Kampioen 200m indoor (2021) en mijn deelname aan de Europacup Meerkamp in 2019 waar ik Nederland mocht vertegenwoordigen.
Mijn grootste ambitie is deelname aan de Olympische Spelen in 2024 op de meerkamp. Mijn tweelingzusje is afgelopen jaar al in Tokyo geweest, dus onze grootste droom is om er samen in Parijs 2024 te staan.
Binnen atletiek merk ik dat het mentale aspect ontzettend belangrijk is, omdat alle onderdelen binnen de meerkamp zo’n momentopname zijn. Zo ben ik bijvoorbeeld uren aan het trainen, dag in dag uit, om alles te geven in een hordenrace die minder dan 14 seconden duurt. Op dat moment moet alles kloppen en moet ik de juiste focus hebben. Ook op andere onderdelen, zoals het hoogspringen, merk ik dat het heel belangrijk is dat alles in één sprong klopt. Voordat ik moet springen visualiseer ik als het ware mijn sprong.
Ik vond het altijd al heel interessant hoe dit mentale aspect de fysieke prestatie kon beïnvloeden en verbeteren. Dat is de reden dat ik na mijn Bachelor Psychologie de Master Sport- en Prestatiepsychologie ben gaan doen. In september 2020 ben ik begonnen met deze master aan de Universiteit van Amsterdam. Ik moet alleen nog stage lopen om mijn Master af te ronden. Deze stage ga ik bij Flow Mentale Training doen, waar ik veel zin in heb!
Flow Mentale Training gaat samenwerken met Sportgeneeskunde Rotterdam. Om deze samenwerking optimaal te maken, willen Flow en Sportgeneeskunde Rotterdam nagaan hoe de sportartsen en fysiotherapeuten het mentale aspect kunnen meenemen bij langdurige klachten, zoals: pijn, stress, overbelasting, als vast onderdeel van het herstelproces. Ik ga hierbij helpen in de wetenschappelijke onderbouwing van het plan van aanpak.
Daarnaast ga ik Flow ondersteunen in de optimalisering en uitvoering van het Sport in Perspectief programma van onder andere bij PAC, CAV Energie en AV Groene Ster. Mijn kennis en ervaring vanuit de atletiek gaat zeker helpen voor praktische (mentale) adviezen voor de atletiektrainers, de atleten en de ouders.
